Jeanne Moreau (nu 80) schreef filmgeschiedenis

Jubileum
Met haar tachtig jaar is ze thans de grande dame van het Franse witte doek. Tientallen rollen heeft ze gedurende de laatste halve eeuw vertolkt, niet alleen in films die in het land van Marianne werden gerealiseerd, maar tevens in coproducties van twee of meer landen en in rolprenten van regisseurs, die haar voor de hoofdrol wensten. Spectaculaire aanbiedingen van Hollywood wees ze van de hand om meer in Europa te kunnen spelen.
Een bijzonder moment in de geschiedenis van de Franse film, alsmede in het leven van regisseur Louis Malle en zijn toenmalige 'wederhelft' Jeanne Moreau werd gerealiseerd in 1958 toen Malle Les Amants heeft verfilmd en haar vroeg (zeg maar gerust: eiste), helemaal op te gaan in de rol, voor welke hij haar als de ideale bezetting zag. Hij en de toeschouwers hebben het geweten. Ze heeft zich laten meesleuren tot in het orgasme toe, en daarna werd Louis Malle opnieuw gereduceerd tot de status van 'vrijgezel'. Zo'n twee jaar is ze gehuwd geweest met de Hollywood-regisseur William Friedkin, die de meeste faam heeft verworven met The Exorcist.
De laatste maanden is Jeanne moreau veelvuldig op Arte-televisie te zien geweest in enkele van haar rolprenten, zoals Ascenseur pour l'échafaud uit 1957, alsmede diverse malen in Jules en Jim van François Truffaut uit 1962, welke tevens, ook internationaal, haar meest succesvolle film is. Hierover heb ik op vrijdag 4 mei 2007 een uitgebreid artikel gepubliceerd op het cultuurweblog All art is quite useless. Zes jaar later maakte ze met Truffaud de film La mariée était en noir, die internationaal meer bekendheid geniet onder de Engelse titel The Bride Wore Black. Daarin treden verder Michel Bouquet en Jean Claude Brialy op. Arte zendt deze film maandag 28 januari 's avonds om 21:00 uur uit. [1]

Speciaal programma op Arte-televisie
Ter gelegenheid van de tachtigste verjaardag van Jeanne Moreau, op 23 januari, zendt Arte-televisie op zondag 27 januari aanstaande een speciaal programma over en met deze actrice uit. Haar aandeel is toegespitst op de vertoning van de film Journal d'une femme de chambre van Louis Bũnuel uit 1963, gebaseerd op het gelijknamige boek van Octave Mirbeau, uit 1900. In 1966 is het, in de vertaling en met een nawoord van Martin Ros verschenen bij De Arbeiderspers als Het dagboek van een kamermisje.
De rolprent is een Frans-Italiaanse coproductie — de grote Italiaanse naam die we onder de acteurs tegenkomen, is Michel Piccoli —, waarvoor het draaiboek werd gerealiseerd door de regisseur zelf, in samenwerking met de acteur Jean-Claude Carrière. Hoewel het boek in 1900 is geschreven, heeft de regisseur ervoor gekozen de handeling aan het eind van de jaren twintig te laten spelen.
De film heeft een lengte van 93 minuten en wordt vanaf 20:40 uur via Arte-televisie uitgezonden. Er volgen drie herhalingen: op maandag 4 februari, 's middags om 14:55 uur; in de nacht van vrijdag 8 op zaterdag 9 februari vanaf 00:45 uur; en dan nog op woensdag 13 februari, weer in de middaguren vanaf 14:55 uur.

Documentaire over Jeanne Moreau
Direct na de speelfilm komt Arte met een documentaire film over de gevierde actrice, die niet alleen de platgetreden paden volgt door de opsomming van wapenfeitente vermelden en te wijzen op alle zogenaamde bijzonderheden qua toestanden en gebeurtenissen, welke dikwijls niet verder komen dan journalistieke prietpraat, ook als deze wordt gekoppeld aan bewegende beelden. De documentaire over de levende legende Jeanne Moreau, die nu ruim vijftig jaar geleden voor het eerst op het witte doen verscheen, biedt ook heel persoonlijke momenten in haar nadrukkelijk door passie en gepassioneerdheid getekende leven.
Het is een anderhalf uur durende Franse film uit 2007 van Josee Dayan en André-Pierre Boutang, met de titel Jeanne M., Côté Cour, Côté Coeur, door de Duitse sectie van Arte voorgesteld als Jeanne Moreau — im Film und ganz privat.
Deze aansluitende documentatie wordt niet alleen zondag 27 januari, na het Dagboek van een kamermeisje vertoond, maar ook nog in twee herhalingen: in de nacht van woensdag 30 op donderdag 31 januari, vanaf 03:00 uur, en op 4 februari, 's ochtends vanaf 09:55 uur. Dat betekent: alleen komende zondag als combinatie-programma met de speelfilm, met direct daar achteraan de documentaire.
____________

[1] Het betreft een Frans-Italiaanse coproductie met Hitchcock-trekjes, hetgeen bij Truffaut niet zo verbazinwekkend is, aangezien hij een groot bewonderaar van de 'master of suspense' was. Deze film, die 105 minuten duurt, wordt éénmaal herhaald, in de nacht van woensdag 30 op donderdag 31 januari, vanaf 00:55 uur.
____________
Afbeeldingen
1. De jonge Jeanne Moreau in een filmrol.
2. Jeanne Moreau met Charles Denner in La mariée était en noir. (Foto: Arte France en MGM.)
3. Voorplat van de paperback met de Nederlandse vertaling uit 1966.
4. Scène uit de film Journal d'une femme de chambre.
5. François Truffaut (1932-1984). Met hem maakte Jeanne Moreau enkele films, zoals haar meest succesvolle: Jules et Jim.
6. Jeanne Moreau in een filmscène. (Foto van Arte France.)