Franse speelfilm uit 2001, naar een roman uit 1949 van Jean Giono, vanavond eenmalig op TV5 Monde

Recente rolprent
Hedenavond, tussen 18:25 uur en ongeveer 20:00 uur wordt op de Franstalige zender TV5 Monde de film Les âmes fortes van Raoul Ruiz uit 2001 gepresenteerd. TV5 heeft deze rolprent, die maar één keer zal worden vertoond, als Tip van de Week opgenomen. Hoewel de film in deze eeuw is gerealiseerd, bestond het gelijknamige boek van Jean Giono (1895-1970) al ruim een halve eeuw.
De jonge Giono verkeerde in de gelukkige omstandigheid het lezen zo'n fascinerende bezigheid te vinden dat hij daardoor mede met de antieke literatuur van de Grieken in aanraking kwam. Zijn deelname aan de Eerste Wereldoorlog zorgde ervoor dat hij een pacifist in hart en nieren werd, hetgeen meer en meer in zijn eerste boeken tot uitdrukking is gekomen. Steeds nadrukkelijker ging hij zich in de literatuur bekwamen, en toen in 1929 twee van zijn romans waren uitgekomen, nam hij het besluit zijn baan als bankbediende op te geven en als vrije auteur verder te leven. Dat is zijn lyrische verteltrant ten goede gekomen, mede door een pantheïstische overtuiging met betrekking tot de natuur, die hij ook op sublieme wijze in zijn manier van schrijvend vertellen heeft geïntegreerd.

Natuurverbondenheid als thema
De Provence en haar bewoners worden in zijn boeken op bijna buitenproportionele wijze voorgesteld als mensen die zich door een vrijwel ongekende natuurverbondenheid onderscheiden. Mede daardoor werd Giono bij de jeugd van kort voor de Tweede Wereldoorlog uitermate populair, en ging men hem als een soort profeet beschouwen. Die status werd nog versterkt toen hij in 1937 een essay publiceerde met de titel Les vraies richesses (Over de ware rijkdom), waarin hij zijn afwijzing van de toen al in gang gezette technologische ontwikkelingen en het enorme winstbejag nog eens bekrachtigde.
Voordat de oorlog losbarstte, droeg hij een nadrukkelijke vredeshouding uit, en dat kwam hem zelfs op een gevangensstraf van twee maanden te staan. Na de bevrijding van Frankrijk kwam Giono in een kwaad daglicht te staan doordat hij gedurende de oorlog die houding consequent was blijven innemen en zelfs onder de Duitse bezetting nog had gepubliceerd. Zo kwam zijn naam op een zwarte lijst en mocht hij pas in 1947 opnieuw publiceren. Daarna werd zijn toonzetting veel pessimistischer

Les âmes fortes
De roman Les âmes fortes uit 1949 heeft als hoofdpersonen mensen, die zowel ten goede alsook ten kwade ver boven de middelmaat uitstijgen. Het begin van de (filmische) handeling speelt in 1945 in de Haute Provence, waar een groep vrouwen bijeenkomt, van wie de oudste, Thérèse, 88 jaar is. Dan volgt een terugblik naar 1882, als deze Thérèse 25 jaar is. Samen met haar verloofde Firmin vlucht ze van het platteland om zich in Châtillon te vestigen. Daar komt ze in aanraking met een vrouw, met wie ze heel goed overweg kan: beiden zijn sterke zielen. Firmin is echter van dat gegeven niet zo gecharmeerd. . .
____________
Afbeeldingen
1. Voorplat van de Livre de Poche-editie 1971 van Les âmes fortes.
2. Scène uit de filmversie van Les âmes fortes.
3. Schrijver met pijp: Jean Giono.
4. Achterplat van de Livre de Poche-editie uit 1971.